1970’lerden bu yana güneş panellerinin fiyatı yüzde 99’dan fazla düştü ve bir zamanlar pahalı olan bu teknoloji milyonlarca ev için yaygın bir enerji kaynağına dönüştü. PLOS ONE dergisinde yayımlanan yeni bir MIT (Massachusetts Teknoloji Enstitüsü) araştırması, bu çarpıcı düşüşün ardında onlarca yıl boyunca farklı sektörlerden gelen yeniliklerin bulunduğunu ortaya koydu.
Araştırmaya göre, fotovoltaik (PV) sistemlerin maliyetlerini düşüren 81 farklı atılım tespit edildi. Silikon atığını azaltan üretim tekniklerinden, daha hızlı izin süreçlerine kadar uzanan bu gelişmeler sadece güneş enerjisi sektöründen değil; yarı iletkenler, cam üretimi, metal işleme ve hatta yasal reformlar gibi çok çeşitli alanlardan geldi.
Uzmanlar, bu kademeli yeniliklerin üretim ölçeği büyüdükçe daha da etkili olduğunu, böylece güneş enerjisinin bugün “tarihin en ucuz elektrik kaynağı” haline geldiğini vurguluyor. Haziran ayında AB’de ilk kez güneş enerjisi tüm diğer kaynakların üzerinde elektrik üretti. Küresel ölçekte de yenilenebilir yatırımları, fosil yakıt yatırımlarını geride bıraktı.
MIT araştırmacıları, bundan sonraki maliyet düşüşlerinin sadece donanım değil; yapay zekâ destekli tasarım, robotik kurulum, şebeke entegrasyonu gibi süreç ve yazılım yeniliklerinden de geleceğini belirtiyor. Ayrıca, modülerlik sayesinde küçük ve standartlaştırılmış parçaların kullanımı maliyetleri hızla aşağı çekmeye devam ediyor.
Ancak önümüzde yeni bir zorluk var: Geri dönüşüm. Paneller 30 yıl dayanacak şekilde üretiliyor fakat sökülmeleri zor ve pahalı. Avrupa’dan Avustralya’ya kadar birçok araştırma grubu, panellerin yeniden kullanımını ve bileşenlerin geri kazanımını kolaylaştıracak yöntemler üzerinde çalışıyor.
Araştırmanın yazarları, güneş enerjisinde yaşanan bu dönüşümün tesadüf değil, hükümet politikaları, Ar-Ge yatırımları ve komşu sektörlerin katkısıyla gerçekleştiğini hatırlatarak, gelecekte de benzer iş birliklerinin kritik rol oynayacağını vurguluyor.
“Nature of innovations affecting photovoltaic system costs” başlıklı makaleye buradan ulaşabilirsiniz.
